Kahramanmaraş merkezli sarsıntıların yıkıma uğrattığı 11 vilayette 50 binden fazla vatandaş hayatını kaybetti. On binlerce konut enkaza dönerken sarsıntıdan etkilenen vilayetlerde adeta hayalet kentler oluştu.
Kahramanmaraş zelzelelerinin yarattığı yıkımın akabinde “imar affı” düzenlemeleri nedeniyle AKP iktidarı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan tenkitlerin amacı oldu.
21 YILDA 8 İMAR AFFI
Çıkarıldığı her periyot tartışmalara neden olan “imar affı” düzenlemesi, AKP’nin 21 yıllık iktidar devrinde 8 kez yürürlüğe girdi.
2018 yılında yapılan son imar affı düzenlemesinden zelzele bölgesi “Adana’da 58 bin 748, Adıyaman’da 10 bin 575, Gaziantep’te 39 bin 987, Hatay’da 56 bin 034, Diyarbakır’da 14 bin 634, Elazığ’da 10 bin 872, Kilis’te 4 bin 860, Osmaniye’de 21 bin 011, Kahramanmaraş’ta 37 bin 795, Malatya’da 21 bin 966, Şanlıurfa’da 25 bin 320 bina” faydalandı.
ERDOĞAN: “İMAR AFFI İLE VATANDAŞIN SIKINTISINI ÇÖZDÜK”
Geçmişte düzenlediği mitinglerde imar affı ile vatandaşın meselelerini çözdüklerini lisana getiren Erdoğan’ın, “İmar Barışı ile 144 bin 556 Maraşlı vatandaşımızın sıkıntısını çözdük. Hatay’da 8 bin konut projesini hayata geçirdik. İmar barışıyla, toplam 205 bin Hataylı vatandaşımızın problemini çözdük…” kelamları, zelzeleden sonra tekrar gündem oldu.
DEPREMDEN SONRA ERDOĞAN: BU İŞİN AFFI MAFFI OLMAZ
Cumhurbaşkanı Erdoğan, sarsıntıların akabinde imar affına dair maddede düzenlemeye gidecekleri açıklamasını yaptı.
Katıldığı televizyon programında konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Aynı formda İmar affı diyorsunuz. Bu hususla ilgili parlamentoyla ilgili, Anayasa”nın aklımda kaldığı kadarıyla 50. hususu olsa gerek, bunların içerisinde katalog cürümler var. O da yerini alacak. Biz onunla daha da köşeye sıkıştıracağız. Bu işin affı maffı olmaz” sözlerini kullandı.
AKP’Lİ EROĞLU SARSINTI RAPORUNU AÇIKLADI
Kahramanmaraş zelzelelerinin yarattığı yıkım, Türkiye genelinde kentlerin yapısını tartışmaya açtı. TBMM Sarsıntı Araştırma Kurulu bahse ait araştırma raporunu yayımladı.
Komisyon Lideri AKP’li Veysel Eroğlu, raporuna ait açıklama yaptı.
AKP’li Eroğlu’nun komite raporuna ait “İmar Kanunu günümüz şehircilik, planlama, yapı üretim ve kontrol hizmet gereksinimlerine karşılık veremez ve ulusal afet mevzuatıyla da kopuk bir durumdadır. Yeni bir İmar Kanunu hazırlanmalıdır” kelamları dikkat çekti.
Eroğlu, raporu TBMM Başkanlığına sunacaklarını kaydetti. Veysel Eroğlu’nun sarsıntı raporuna ait açıklaması şu halde:
“DEPREME GÜÇLÜ BİNALAR İNŞA EDİLMELİ”
“Halk ortasında da söz edildiği üzere ‘deprem öldürmez, bina öldürür‘ düsturu ile harekete geçerek sağlam tabana zelzeleye sağlam binalar inşa edilmesi gerekmektedir. Bilhassa sarsıntıya dirençli kentler tesis etmek için devletimiz bütün kurumlarıyla harekete geçmelidir. Sağlam yerlerde, kaliteli materyaller kullanarak, yeterli bir mühendislik ve personellik ile sağlam binalar inşa edilmesi bir zarurettir. Kelam konusu bu konutların toplumsal donatılarıyla birlikte inşa edilmesi ise en değerli konulardan biridir” dedi.
“YENİ BİR İMAR KANUNU HAZIRLANMALI”
AFAD Başkanlığı yapılanmasında alanda daha faal ve süratli karar alınarak kaynakların yanlışsız yönetilmesine gereksinim duyulmaktadır. Bu sebeple yetkilerin en alt müdür/grup lideri düzeyinde dağıtılması sağlanarak, afet idaresinin sürekliliği sağlanmalıdır. Bütün Bakanlıklarda Afet ve Acil Durum İdaresi Dairesi Başkanlığı kurulmalıdır. Büyükşehir ve vilayet belediyelerinde Afet ve Risk Azaltma Daire Başkanlığı ve Kentsel Uygunlaştırma Daire Başkanlığı kurulmalıdır. İlçe belediyelerinde ise Afet ve Risk Azaltma ve Kentsel Yenileme Şube Müdürlükleri kurulmalıdır. 1985 yılında, takriben 38 yıl evvel, yürürlüğe giren 3194 sayılı İmar Kanunu günümüz şehircilik, planlama, yapı üretim ve kontrol hizmet gereksinimlerine karşılık veremez ve ulusal afet mevzuatıyla da kopuk bir durumdadır. Afet, muhafaza ve etraf üzere hususlarda siyaset ve ilmi gelişmeler ile uyumlu olan yeni bir mekansal planlama anlayışı ile oluşturulan yeni bir İmar Kanunu hazırlanmalıdır.
“VALİLİKLERDE ÜST HEYET HAZIRLANMALI”
Depreme hazırlık ve zelzele ile alakalı çalışmaların vilayet temelinde ele alınması için vilayetlerde Valilikler riyasetinde bir ‘Üst Kurul’ teşkil edilmesini önerdiklerini kaydeden Eroğlu, “Bu şurada belediyeler de dahil olmak üzere ilin ilgili kurumları yer almalıdır. Bu üst şuraların oluşturulması için bir Cumhurbaşkanlığı genelgesi çıkarılmalıdır. Kentsel dönüşüm uygulamasında riskli bölgelerin tespit edilerek, yapılacak uygulamanın bu risk durumuna nazaran öncelik sıralaması yapılmalıdır. Kentsel dönüşümün teşvik edilmesi gayesiyle mülk sahiplerine verilen faiz dayanağı oranı ile kredi ölçüsünün artırılması ve kredi vadesinin uzatılması da teklifler ortasında.
“BİNALARIN PERİYODİK MUAYENESİ YAPILMALI”
“Zemin taşıma gücü zayıf olan bölgelerde yer güzelleştirme çalışması yapılması koşuldur. Konutların altı mümkün mertebe dükkan ve mağaza olarak kullanılmamalıdır. Dükkan ve mağazalar başka bir proje olarak değerlendirilmelidir. Kâfi sayı ve yetkinlikte teknik işçisi olmayan belediyelerden ruhsat verme süreci, işçi sayısını tamamlayana kadar askıya alınmalıdır. Binaların bilhassa bodrum katlarında kaliteli bir su tecridi yapılması gerekmektedir. Ehil mühendislik uygulamasının başlatılması gerekmektedir. Binaların periyodik muayenesine yönelik mevzuat hazırlanmalı, bu kapsamda yapı kontrole tabi yapıların 5 yıl içerisinde, yapı kontrole tabi olmayan yapıların 2 yıl içerisinde periyodik muayenesinin yapılması gerekmektedir. Muayene kurallarını sağlamayan yapılar güçlendirilmeli yahut yıkılmalıdır.
VALİLİK VE ARAMA KURTARMA TAKIMLARI AÇIKLAMASI
Deprem bölgelerine koordinatör olarak vazifelendirilen valiler, daha evvel o bölgede valilik yapmış ve bölgeyi bilen şahıslardan seçilmelidir. Afetlerden sonra bölgede arama, kurtarma ve benzeri faaliyetlerde bulunacak takımların, kendi muhtaçlıklarını kendileri karşılayacak halde donanımlı ve hazır hale getirilmesi gerekmektedir. (DHA)
