Sarayın Enderun Avlusunda tamamlanan onarım çalışmalarına ait AA’ya açıklamada bulunan Ulusal Saraylar Lideri Dr. Yasin Yıldız, Fatih Köşkü, Seferli Koğuşu, Hazine Koğuşu ve Kutsal Emanetler Dairesi’nin onarım süreçlerinin uzun yıllardır devam ettiğini, 2019’dan itibaren de bu çalışmaları Ulusal Saraylar Başkanlığının üstlendiğini söyledi.
SERGİLENEN ESER SAYISI 3 BİN 500’E ÇIKARILDI
Yıldız, onarım kapsamında başta sarsıntı olmak üzere statik sıkıntılarla ilgili değerli çalışmalar yapıldığını belirterek, “Fatih Köşkü’nün kubbelerindeki 1500 ton beton yükü alındı ve çatı özgününe döndürüldü. Tekrar binanın temellerinde ve bununla birlikte yer kotunda da kıymetli güçlendirme çalışmaları yapıldı. Binanın duvarlarından da takip edebildiğiniz üzere bir kısmında yapıyı çeliklerle güçlendirmiş olduk.” dedi.
Fatih Köşkü, Seferli Koğuşu, Hazine Koğuşu ve Kutsal Emanetler Dairesi’nde şu anda statik olarak hiçbir sorunun kalmadığının altını çizen Yıldız, şöyle devam etti:
“Bu bizim için olağanüstü sevindirici bir durum. Bununla bir arada bu yerlerin birebir vakitte bir müze fonksiyonu var. Müze olarak faaliyet gösterebilmesi hedefiyle yaptığımız çalışmalarda yaklaşık 2 bin kesim tarihi yapıtı ziyaretçilerle buluşturmuş olduk. Bu çok değerli bir bilgi. Zira bundan önce Topkapı Sarayı’nın toplamında ziyaret edilebilen taşınabilir tarihi eser sayısı 1200’dü. Şu anda biz 3 bin 500 sayısını yakalamış durumundayız. Bu da ziyaretçinin ilgisiyle çabucak kendisini gösteriyor.”
MUKADDES EMANETLER DAİRESİ’NİN KOLEKSİYONUNDAKİ KAYITLI YAPITLARIN TAMAMI GÖRÜLEBİLECEK
Yasin Yıldız, Saray’da 19. yüzyıla ilişkin tek yapı olan Mecidiye Köşkü’nün de 165 yıl sonra tarihinde birinci sefer ziyaretçiyle buluştuğuna işaret ederek, şunları kaydetti:
“Mukaddes Emanet Dairesi’nde daha önce ziyaret edilemeyen Efendimizin Name-i Saadet dediğimiz mektupları, Hırka-i Saadet’in orada bulunması değerli. Bununla bir arada Hz. Osman’a ithaf edilen Kur’an-ı Kerim üzere, latifeli şerif üzere çok sayıda eser ziyarete açıldı. Şu an memnuniyetle söz edebiliriz ki, Kutsal Emanetler Dairesi’nin koleksiyonunda kayıtlı yapıtların tamamı görülebiliyor. Ayrıyeten Hazine Dairesi’nde de 1100 modül taşınabilir tarihi yapıtı tefriş ederek, ziyaretçilerle buluşturduk. Bunların içinde doğal ki değerli kesimler olarak cülus tahtı, Topkapı hançeri, Kaşıkçı Elması üzere ziyaretçilerin yakından tanıdığı yapıtların yanı sıra yeniden burada padişahların şahsi yapıtları ve Osmanlı hazinesine kayıtlı yapıtlardan de çok geniş bir seçkiyi ziyaretçiyle buluşturduk.”
Arife günü Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın iştirakiyle yapılan sarayın yeni kısımlarının açılışının akabinde Ramazan Bayramı’nda ziyaretçilerin saraya epey ağır ilgi gösterdiğine dikkati çeken Yıldız, “Bayramın birinci gününden itibaren 3 günde burayı yaklaşık 60 bin kişi gezdi. Bu da olağanda temmuz-ağustos periyodu ziyaretçi sayılarıdır. Lakin bu yerlerin da gündeme gelmesiyle nisan sonu prestijiyle bu sayısı yakalamış olduk.” sözlerini kullandı.
TOPKAPI SARAYI’NDA ZİYARET EDİLEBİLEN ALANLARA 2 BİN 150 METREKARE DAHA EKLENDİ
Restorasyonu tamamlanan saraydaki yapılarda memleketler arası müze küratörleriyle ortak çalışmalar yürütüldü, gelenekle geleceği birleştiren konseptler oluşturuldu ve bu temaya uygun sergileme sistemleri kuruldu.
Enderun Avlusunda yer alan Fatih Köşkü, Seferli Koğuşu ve Hazine Koğuşu ile 4. avluda bulunan Mecidiye Köşkü, güvenlik, iklimlendirme, vitrinleme sistemleri ve sergileme ekipmanlarıyla modernize edildi.
Bu alanların açılmasıyla Topkapı Sarayı’nda ziyaret edilebilen alana 2 bin 150 metrekare daha eklendi. Bu alanlarda oluşturulan galerilerde sergilenen eser sayısı 290’dan 1979’a çıkarıldı.
Topkapı Sarayı’nın değer biçilemez koleksiyonunun sergilendiği Kutsal Emanetler Dairesi, 16 yıl ortadan sonra yine düzenlendi. Eser sayısı 60’tan 300’e çıkarıldı. Düzenleme kapsamında bir unsur de imza atıldı. Ziyaretçiler artık Hz. Peygamber’in, Ka’b b. Züheyr’e armağan ettiği hırkanın koruma edildiği Hırka-i Saadet Odası’na (Has Oda) birinci kez adım atabilecek.
Has Oda’nın kubbesi, gümüş şebeke içinde korunan Hırka-i Saadet mahfazası ve Oda için Hereke’de özel dokunan 79 metrekarelik halı da görülebilecek. Kutsal Emanetler Dairesi’nde birinci kez sergilenen eserler ortasında Hz. Osman’ın mushafı, Kabe direğinin kesimi, Kabe’nin anahtarı, kilit ve keserleri, kutsal emanetlerin paklığında kullanılan gümüş saplı fırça, faraş ve Osmanlı devrinde koruma edilen Kutsal Emanetler listelerini içeren defterler yer alıyor.
FATİH KÖŞKÜ 9 YIL ORTADAN SONRA ZİYARETE AÇILDI
Topkapı Sarayı’nın Sarayburnu tarafına bakan yamacındaki kayma ve yapıda tespit edilen çatlaklarla gündeme gelen Fatih Köşkü, onarım kültürüne örneklik teşkil edecek eşsiz bir çalışmayla tekrar ziyarete açıldı.
Köşk’ün kubbelerine 1940’lı yıllarda eklenen betonlar kaldırıldı. Tabandaki kayma durduruldu. Köşk etrafına istinat duvarı inşa edildi. Bölgeye, muhtemel sismik hareketleri 24 saat takip eden aletsel müşahede aygıtları yerleştirildi. Fatih Köşkü, onarım sonrası Osmanlı hazinesinin sergilendiği bir galeriye dönüştürüldü.
Dört kısımdan oluşan Fatih Köşkü’nde, Osmanlı hazinesinin göz kamaştıran 1150 yapıtı sergileniyor. Birinci salonda Fatih Sultan Mehmet, Yavuz Sultan Selim ve Yasal Sultan Süleyman’ın şahsen kullandığı eşyalar ile hazinenin en değerli modülü olan Kaşıkçı Elması yer alıyor.
2. salonda, devlet merasimlerini ve saltanat sembollerini temsil eden altın merasim tahtı, padişah sorguçları, merasim zırhı ve matarası ile merasim silahları üzere eserler bulunuyor. 3. salonda Az Şah Tahtı üzere diplomatik alakaları gösteren nişanlar ve ikramlar görülüyor.
Son salonda ise padişahın halife kimliğine vurgu yapan dini temalı eserler yer alıyor. Bu yapıtların büyük kısmını Medine Emanetleri oluşturuyor. Emanetlerden en dikkat çekeni ise Hz. Peygamber’in kabrine gönderilen iki som altından şamdan. Altın şamdanlar ve öteki eserler, yapının onarımı sürecinde çağdaş saklama şartlarına sahip depolarda koruma edilmişti.
SEFERLİ KOĞUŞU, ELBİSE-İ HÜMAYUN GALERİSİNE DÖNÜŞTÜRÜLDÜ
Osmanlı devrinde savaş yahut sefer sırasında padişahın kıyafetlerini yıkamakla sorumlu olan içoğlanlarına ilişkin Seferli Koğuşu, hanedanın kumaş ve kıyafet zenginliğini anlatan galeriye dönüştürüldü.
Elbise-i Hümayun Galerisi’nde, 275 eser sergileniyor. Alt katta, Fatih Sultan Mehmet’ten Sultan Abdülmecid’e kadar olan periyoda ilişkin padişah kıyafetleri, üst katta ise şehzade ve hanım sultanlara ilişkin giysiler ve aksesuarlar yer alıyor. Birinci kere ziyaretçiyle buluşan merasim kaftanları ve tılsımlı gömlekler, standın en dikkat çeken yapıtları ortasında bulunuyor.
HAZİNE KOĞUŞU’NDA 300 SINIR YAPITI SERGİLENİYOR
Osmanlı devrinde iç hazineyi ve mücevherleri korumakla misyonlu içoğlanlarının ve “ehl-i hiref” denilen zanaatkarların yetiştirildiği Hazine Koğuşu, 9 yıl ortadan sonra Hüsn-i Çizgi Galerisi olarak ziyarete açıldı.
Galeride, Ulusal Saraylar koleksiyonundan seçilen 254 nadide eser yer alıyor. Çağdaş müzecilik kriterlerine uygun olarak tanzim edilen iki katlı galeride birinci kere sergilenen eserler ortasında Hicri 3. yüzyıla ilişkin Kur’an-ı Kerim öne çıkıyor. Osmanlı’nın ünlü hattatlarına ilişkin seçkin eserler ve bu yapıtlardan dijital ortama aktarılan örnekler de galeride ziyaretçiyle buluşuyor.
MECİDİYE KÖŞKÜ TARİHİNDE BİRİNCİ SEFER ZİYARETE AÇILDI
Topkapı Sarayı’nın 4. avlusunda yer alan Mecidiye Köşkü ise tarihinde birinci sefer ziyarete açıldı. Sultan Abdülmecid tarafından 1858’de yaptırılan, padişahların cülus ve destimal üzere dini ve resmi merasimler öncesinde dinlenme yeri olarak kullandığı Köşk, 19. yüzyıl Avrupa sanatının tesirlerini taşıyan süsleme ögeleriyle dikkat çekiyor.
Restorasyon sonrası tekrar ve birinci kere ziyarete açılan Kutsal Emanetler Dairesi, Fatih Köşkü, Mecidiye Köşkü, Seferli Koğuşu ve Hazine Koğuşu, Topkapı Sarayı’nın kapalı olduğu salı hariç her gün 09.00- 17.30 ortasında ziyaret edilebilecek.
Ziyaretçiler, saray girişinde fiyatsız verilen sesli rehber hizmetinden yararlanabilecek ve seyahat için farklı bilet gerekmeyecek. Müzekart’la da tüm bu kısımlar gezilebilecek.
