Burhan Göksel 19 yaşında bir subay olarak Kara Harp Okulu’nu bitirmişti. Gönlünde havacılık yatıyordu. (1 Ekim 1938’de Hava Okulu’nu bitirecek, 5 nci Tayyare Bölüğü’nde pilot olacaktı)
1938 yılının Mayıs ayıydı, Burhan Göksel ve arkadaşları Eskişehir Hava Okulu’nun Pilot Subay ikinci sınıfında öğrenci olarak eğitim gören hava teğmenleriydi.
Erkenden uykuya çekildikleri bir akşam odalarını kapıları vurularak uyandırıldılar. Kendilerine Atatürk’ün Orduevi’nde asker ve sivil Türk gençleri ile görüşmek istediği haber verildi. Çabucak hazırlandılar ve zıpkın üzere orduevine koştular.
Atatürk; salonun ortasında uzunca bir masada oturuyor, solunda kumandanları Albay Zeki Doğan, sağında, sınıf arkadaşları ve dünyanın birinci bayan harp pilotu Sabiha Gökçen oturuyordu.
Genç teğmenlerin Sabiha Gökçen’i pantolonlu özel kıyafeti ve uçuş elbisesi ile görmeye alışan gözleri, onu şık gece tuvaleti içinde yadırgadı.
Masanın öbür konukları Atatürk’ü dinlemekteydi.
Genç teğmenler memnunluktan havaya uçuyordu. Burhan Göksel olup bitenleri anlamaya çalışıyordu.
Sofranın üzerinde kolay mezeler, yemekler ve içkiler vardı. Atatürk salondan rastgele asker yahut sivil bir genci çağırıyor, bir şeyler dikte ettiriyor. Bu esnada ellerinin, kollarının ve başının sert hareketler yaptıyordu.
Bir orta bir genci çağırdı, bir şeyler yazdırdı, sonra bir diğer genci daha çağırtıp bir evvelki gence yazdırdıklarını okuttu…
Gençlerin imtihanı bitti, Atatürk bu kere Falih Rıfkı Atay’ı yanına çağırtıp bir şeyler yazdırdı, akabinde okumasını istedi. Okunan yerlerin beğenmediği yerlerinin üzerini çizdirdi…
Yazı ve okuma işleri bittikten sonra Atatürk’ün sesi duyuldu, sahnede bulunan Mehmetçiklerden heyeti topluluğun şefine , “Efendim, Valansia’yı çalsınlar” dedi.
Dans etmek istiyordu. Sofradan kalktı, bilhassa damını dans bilmeyenlerden seçti. Biraz sitem, biraz temel dans bilgisi vermenin akabinde genç bir subayı yanına çağırdı:
“Öğret bakalım şu hanıma dans etmeyi…” dedi.
Atatürk, Türk musikisini geliştirmek , Batı müziğindende yararlanılması gerektiğine inanıyordu. O’na nazaran müzik ve sanatta bir ihtilaldi. O nedenle bir vakitler bütün radyolarda bir müddet Türk musikisi yasaklanmıştı. Halbuki kendisi alaturka ve halk musikisi ile büyümüştü. O müziklerle hüzünlenmiş o müziklerle coşmuş lakin buna karşın evvel çuvaldızı kendine batırmıştı…
Bir orta kentin valisini yanına çağırdı, batı esintili müzik yapacak bir heyet bulunmasını istedi. Vali beyefendi istenileni yaptı, bir vakit sonra bir küme geldi sahne aldı…
Ancak gelen küme salonda bulunanları pek fazla eğlendirememişti. Atatürk, kümeden bir orta Yesari Asım Ersoy’un “Fariğ olmam meşrebi rindaneden” isimli modülünün söylenmesini istedi.
Şarkıcı genç kız o şarkıyı bilmediğini söyledi.
Atatürk, “Yok o denli şey… Söyleyecek, söyletecek.” dedi ve akabinde evvel birinci satır birlikte, bir daha, bir daha. İkinci ve üçüncü mısralar da o denli ve en nihayetinde genç müzikçi kız müziğin makamını ve kelamlarını yakaladı…
Atatürk sevinçli ve memnundu. Bunun nedeni gençlerle birlikte olmasıydı. O memnunluğunu pekiştirmek istiyordu. Tam bir öğretmen üzere davranıyordu. Bir orta gençleri etrafına, daha yakınına çağırdı. Bütün gençler etrafında toplandı
“Aramızda bir konuşma müsabakası yapalım, içimizden birisini lider seçelim, o kelam versin sıra ile, Hatay konusunda konuşalım.” dedi ve ekledi
“Ne olur beni lider seçmeyin, ben bu gece yalnızca konuşmacı olayım, “ derken bir genç kelamını katıca, yüz çizgileri hafifçe gerildi. Genç konuşmasını sürdürdü:
“Ata’m, dedi, Bu demokratik yasama sistemini siz verdiniz, siz öğrettiniz bize, benim rahatça konuşmamdan görüyorum ki rahatsız oluyorsunuz, özür dilerim.”
Atatürk’ün yüzündeki sert çizgiler aniden değişti, yerine tekrar yumuşak bakışlar geldi ve şöyle konuştu:
“Size yeni bir teklifim var, reylerinizi bana verin, bu genci lider yapalım.”
İsteği Kabul gördü, o genç lider seçildi. Sırası gelen bütün heyecanı ile Hatay’ı, Fransa’yı ve Türk tarihini ele aldı, şiirler okundu…
Atatürk’ün keyfine kayif katılmıştı. Tarih bilgisindeki, Türkçe bilgisindeki kusurları düzeltti fakat gençlerin konuşmalarını asla kesmedi.
Bunlar yaşanırken başan seçilen lider oluşu bile unutulmuştu. Lider genç hakkını kolay kaptıracak tiplerden değildi. Bir orta sesini yükseltti:
“Benden kelam almadan konuşuyorsunuz, bu metoda aykırıdır”
Atatürk evvel bozulur üzere oldu ancak çabucak akabinde, “Hımm… Çok asıllı liderimiz varmış; kendisinden özür dileriz” diyerek konuşmasını sürdürdü. Mevzu, Fransa ve Hatay’dı.
“ Fransa, çok güvendiği “Maginot Hattı”nın gerisinde çökmeye mahkûmdur. Zira Maginot’nun üstü ve gerisi büsbütün havaya karşı (Alman Hava Kuvvetleri’ne karşı) açıktır. Onlar, hiçbir vakit bunun farkında değiller.
Fransızlar bizleri hâlâ hasta Osmanlı İmparatorluğu zannediyorlar. Fransız devlet adamları ve yöneticileri çok aldanıyorlar. Fransızlar onlardan istediklerimizi çok kısa vakitte yerine getirmezlerse benim ne yapacağımı onlar da bütün dünya da görecektir.”
Atatürk havacı teğmenlerde
Salonda bir anda alkış tufanı koptu.
Alkışan hoşlanmayan Atatürk ayağa kalkarak havacı teğmenlere hpitap etti
– Nasıl, Havacılar benimle yeniden bir arada misiniz?
Salonda adeta gök gürledi:
– Beraberiz daima! Beraberiz daima! Beraberiz daima!
Atatürk’ün niyeti faşist İtlayan Başkan Mussolini’nin Antalya’yı işgal etme hayalleri sonrasında geliştirdiği gemiyle düşman gemisine çarparak vatan uğruna şehit olunması dersini havacılara da vermekti…
Gece sürerken salonda bulunan havacı subaylara “Zata Mahsus” (Kişiye Özel) bir zarf geldi. Zarfta şunlar yazılıydı:
“Mussolini’nin uçak ve harp gemilerine çarpıp batırmayı ve ölmeyi kabul eder misin?”
Yanıtlar verildi, pilotların verdiği yanıtlar tasnif edildi.
Yanıtların hepsinde üç sözlük cevap vardı:
“Evet çarpmaya hazırım.”
Atatürk ayağa kalktı “Mehmetçik müzisyenler çalın bir Sarı Zeybek!”diye haykırdı.
Burhan Göksel, Atatürk’ün başını çektiği Sarı Zeybek oyununun gerçek manasını o gün öğrendi ve yıllar sonra,” O kolların ağır ağır kalkışını, bir kartalın kanat açışına benzetirim.” diyecekti…
Kaynak:
Falih Rıfkı Atay, “Ölüm Yılı”, Dünya gazetesi, Yıl: 2, Sayı: 611, 10 Kasım 1953, Atatürk Eği, s. 3; Falih Rıfkı Atay, Çankaya, Atatürk Dönemi Anıları, İkinci Cilt, Dünya Yayınları, İstanbul 1958, s. 466
Mithat Toroğlu, “Atatürk Mersin’de (Son Gelişlerine İlişkin İki Hatıra)”, Kuvay–i Milliye
dergisi, Yıl: 9, Sayı: 99, Mersin, Kasım 1968, s. 5, 30
