23 Nisan 1920…
Ankara’da Büyük Millet Meclisi açılmıştır. Memleketin her tarafından birçok milletvekili gelmişti. Bu yeni meclise gelenlerin bir kısmı Ankara’da hiçbir şeyin olmadığını görünce ümitsizliğe düşmüşlerdi. Bahsedilen ne Yeşil ordu, ne hazine, ne yatacak otel, hiçbir şey yoktu. Yalnızca Mustafa Kemal vardı.
Bazılarına bu dava çürük gelmiş olacak ki memleketlerine dönmeye karar verdiler. Bunlar geri dönerlerse Meclis’te huzursuzluk olacağını anlayan Mustafa Kemal, kürsüye çıktı. O gün pek heyecanlıydı. Atatürk’ ün hayatında tahminen de bu türlü canlı bir tablo doğmamıştı.
Milletvekillerine şöyle seslendi;
“İşittim ki birtakım arkadaşlar yoksulluğumuzu mazeret ederek memleketlerine dönmek istiyorlarmış. Ben kimseyi zorla Ulusal Meclise davet etmedim. Herkes kararında hürdür, bunlara diğerleri da katılabilirler. Ben bu kutsal davaya inanmış bir insan sıfatıyla buradan bir yere gitmemeye karar verdim. Hatta hepiniz gidebilirsiniz. Asker Mustafa Kemal mavzerini eline alır, fişeklerini göğsüne dizer, bir eline de bayrağı alır, bu formda Elmadağı’na çıkar, orada tek kurşunum kalana kadar vatanı müdafaa ederim. Kurşunlarım bitince bu aciz bedenimi bayrağıma sarar, düşman kurşunlarıyla yaralanır, pak kanımı, kutsal bayrağıma içire içire tek başıma can veririm. Ben buna and içtim.”
Böyle konuşunca herkesi bir heyecan dalgası sardı. Hiçbiri gözyaşlarını zaptedemiyordu.1
“BİZ BİR YERE GİTMEYİZ”
Meclis-i Mebusan’dan TBMM.’e geçen Milletvekili Ahmet Hilmi (Kalaç) Bey’den Meclis’in Kayseri’ye taşınmayla ilgili anısı:
“Sakarya Savaşı sıralarındaydı. Hükümetin süreksiz Kayseri’ye taşınmasına karar verildi. Meclis Yönetim amirlerinden Konya Milletvekili Hacı Bekir Efendi bu işe memur edildi. Kayseri Lise binası Meclis için hazırlandı. Kürsüler yapıldı. Aileler, memurlar ve Meclis arşivleri Kayseri’ye taşındı. Sıra Meclis ve Milletvekillerine gelmişti. Bu kapalı oturumda Genel Kurmay Lideri Fevzi (Çakmak) Paşa Meclise gelerek, Hükümetin taşınma işini hazırladığını, Hükümetin bu kararı almasının uygun bulmadığını belirterek kararın Meclis’çe verilmesinin uygun olacağımı söz etti. Erzurum Milletvekili Durak Beyefendi kelam aldı, şu kısa konuşmayı yaptı:
-‘Biz geriye gitmeyiz. Hatta cepheye giderek ordunun gerisinde çadır kurarak görevimizi yaparız’ dedi.
Durak Bey’in bu kelamı övgüyle karşılandı. Milletvekilleri Ankara’da kalarak çalışmasına devam etti.”2
1- TERZİOĞLU, Sait Arif, İnsancıl Atatürk, Ak Kitabevi, İstanbul 1964, s. 37.
2- BANOĞLU, Niyazi Ahmet, Nükte ve Fıkralarla Atatürk, Garanti Matbaası, İstanbul 1967., s. 149–150.
Kaynak: Atatürk’ten Gençliğe Unutulmaz Anılar, Ahmet Gürel, Mayıs 2009