Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alım, canlı yayın konuğ olduğu Habertürk’te gündeme ait açıklamalarda bulundu.
Bilgin, zelzele bölgesindeki EYT’lilerin maaşlarının hesaplarına yatırıldığını ve 7 bin 500 TL üzerinden maaş alan emeklilere refah hissesi verileceğini açıkladı.
Bakan Alım ayrıyeten 1999 yılı sonrası emekli olan vatandaşlar için de rastgele bir çalışma olmadığını duyurdu.
Bilgin’in açıklamalarından öne çıkan başlıklar şöyle:
“EYT’DE GECİKENLER MAAŞLARINI BİRİKMİŞ OLARAK ALACAK”
“EYT’de sarsıntı bölgesinde müracaat edenlere öncelik verdik. Birinci uygulamalar orada yapıldı. Artık 1 milyon kişi yaklaşık birinci maaşını aldı. Alamayanların kaybı yok. Hak etme günlerine nazaran, prim gün sayıları doldurma sayılarına nazaran her gün süreç yapılıyor. Ayda yaklaşık 30 bin bireye emeklilik bağlanıyordu. Artık biz bu sayısı 120 bine 130 bine çıkardık. Bizim SGK çalışanımız büyük bir hazırlık yaptı. Gecelerini gündüzlerine katarak çalıştılar. TBMM jest yaptı, onların fazla mesailerini artırdı. Dayanılmaz çalıştılar. 1 milyona giden sayı yaptılar. Gecikenler telaş etmiyorlar, zira birikmiş olarak alacaklar.
“MAĞDURİYETİN SEBEBİ KANUNUN GERİYE GERÇEK İŞLETİLMESİ”
Yeni kanuna nazaran girenler için bir mağduriyet yok. 1 gün sonra girmişseniz, 1 gün sonra size bir haksızlık yapılmıyor. Bilinen bir kanunla işe başlıyorsunuz. Mağduriyetin sebebi şu; kanunun geriye işletilmesi. EYT’de yaş ortalaması kaç? Bu bir ıslahattır hakikaten.
Hukuk kuralının ihlalinden dolayı mağduriyet oluşmuştur. Oradaki yaş ortalaması 49.9’du. Yaklaşık EYT 50 yaşına geldi. 50 yaş da genç doğal ki çalışanların için. 65’e kadar çalışabilir. Lakin 34 yaşında, 45 yaşında emekli olmanın getirdiği sıkıntıları, emeklilik fonuna yapacağı yükü ortadan kaldırabilecek bir şey. Biz de yaklaşık alt hududu 3 çalışana bir emeklilik.
Bu ıslahattan evvel 2.3 çalışana bir emeklilik düşüyordu. Artık bu sayı 1.9’a düşecek. Emeklilik sisteminin sürdürebilmesinde sorun çıkıyor. Bu sorunu Türkiye istihdam yaratarak aşacak. Büyüyerek aşacak. Türkiye bilhassa endüstride büyüyerek sorunu çözdü. Bunu daha da ileriye taşımamız lazım.
“TÜRKİYE YÜZDE 5 BÜYÜRSE 800 BİN İSTİHDAM YARATIYOR”
İşsizliği ortadan kaldıracak sihirli formül yok. Türkiye istihdam yaratacak. Türkiye’nin etkin nüfusun pasif nüfusa oranını sigorta sisteminin sağlıklı işleyişine nazaran düzenlemiş olacağız. Yani fonlarımız erimeyecek. Fransa’da 65 yaş krize sebep oluyor. Diğer ülkelerde 67 yaş. Avrupa ülkelerinin hepsinde. Orada yaşlı nüfus yüksek. Emeklilik sigorta sistemi kaldırmadığı için emeklileri.
Biz hala genç nüfusuz. Türkiye’nin demografik fırsat penceresi açık bir ülke. Türkiye yüzde 5’in üzerinde büyüyorsa 800 bin istihdam yaratıyor. Yüzde 7 büyürse 1 milyon 200 bin istihdam yaratıyor. EYT’yi çözeceğiz dedim. Kamuoyuna da açıkladım, çözdük. Çözemezler diyenler vardı. 3600 Ek Gösterge’yi çözdük. 5 milyon 300 bin kişiyi ilgilendiriyordu. Evvel 4 küme giriyordu.
Biz herkesi kapsayacak, 600 Ek gösterge vererek başladık. Birçok mağdur durumda olan vardı, hepsini çözdük. Kamu işçilerinin tarihinde yapılmış en esaslı düzenlemedir. Hem çalışırken fiyatlarında dengesizlikleri düzeltiyor hem emekli ikramiyelerinde ve maaşlarında çok önemli avantaj sağlıyor.
Kamuda kontratlı işçi vardı. Takım kelamı verdik ve takım imkanı sunduk. Kontratlı işçi kamuda 32 çeşitti. Bunları düzenledik takım imkanı verdik. İsteğe bağlı verdik ve tamamladık. Süreksiz personel sıkıntısını çözdük. 12 ay çalışma imkanını getirdik. Devletin norm takımları var.
Boş olan takımlara kıdem sırasına nazaran atanmasını kanunen düzenledik. Türkiye yaklaşık 1 trilyonun eşiğinde olan bir iktisat. Münasebetiyle Türkiye’nin toplumsal harcamalara ayıracağı kaynak daha sonlu. Sayın Cumhurbaşkanımız yaptığımız çalışmalara, toplumsal siyasetlere öncelik verdik. Onun takviyesiyle yaptık.
“TAŞERON ÇALIŞANLARI ÇALIŞMASI TAMAM, MECLİS AÇILINCA ÇÖZÜLECEK”
Mazaret ve tayin üzere problemler çözülebilir, onların imkanları var. Taşeron personelliği konusunda çalıştık. Her bir mevzuyu bir belge çalışmasıyla çalıştık. Bütün belgeleri kapata kapata gittik. Dosyalarımızdan biri de taşeron işçiliğiydi. Sarsıntı oldu, çalışmalara orta verdik. En son oturuma süreksiz personelleri yetiştirdik. Taşeron emekçilere kelam verdim. Önümüzde duruyor, bunu Meclis’i açar açmaz gerçekleştireceğiz. Seçime endeksliyerek konuşmuyorum. Seçimi esasen biz kazanacağız. Ben olurum yahut bir öteki arkadaşım olur.
“EYT’LİLERİN TAMAMI MAYIS AYINDA MAAŞINI ALMIŞ OLACAK”
EYT’de yığılma olmuyor. Onların hizmet birleştirmelerini SGK yapıyor. ‘Beklemede’ denilen belge bedellendiriliyor. Uygun vakitte ona yanıt verilecek. Bu soruların en geç Mayıs ayı içinde yanıtını alacak. 1 milyona hakikat gidiyoruz. Toplam müracaat 1 milyon 700 bin civarında. Bir kısmı prim gün sayısı eksik, öbür koşullar tutmuyor. Öteki koşullar bedellendiriliyor. Çok standardize edilmiş süreçler. Kısa müddette onlar tamamlanacak. Süratli bir halde yanıt veriyoruz.
“TARIMDA SİGORTA EVRAKI HAZIR, SİGORTASIZ KİMSE KALMAYACAK”
Şu muştuyu vereyim. Meclis açılınca bitmiş çalışmalardan birisi küçük, mikro işletmeler, esnaf, küçük tüccar, çiftçinin prim gün sayıları çok yüksek. Bunları büyük işletmenin sahibiymiş üzere kıymetlendirmek yanlış. Bunları aşikâr bir ölçeğin altında olanları, yanında daha az kişi çalışanların prim gün sayılarını işçilerle birebir hale getirmeyi planlıyoruz. Tarımda başta çobanlar olmak üzere onların sigortalanmasını sağladık. Tarımda toplumsal sigortası olmayan hiç kimseyi bırakmayacak bir çalışmamız var. Yurt dışında çalışmış oradan emekli olmuş. Burada da çalışmış. Burada yanlış var. Toplumsal haklardan faydalanamıyor. Sıhhatle ilgili birçok şeyi çözdük. Türkiye’de tedavi olma yolunu açtık.
“ASGARİ FİYATTA CUMHURİYET TARİHİNİN EN BÜYÜK ARTIRIMINI YAPTIK”
Asgari fiyat konusunda Türkiye nitekim çok hassas davrandı. Geçtiğimiz sene Temmuz ayında tekrar düzenleme yapmak zorunda kaldık. Fiyatlar taban fiyatı tahrip etti. Bu sene de kimsenin beklemediği artırımı yaptık. Cumhuriyet tarihinin en yüksek dolar bazında maaşı verdik. 8 bin 500 lira yüksek bir para mı? Değil. Bunun altına düşmemesi için belirledik. Taban fiyatı üste çektiğiniz vakit yüzde 50 artırım yaptınız diyelim. Taban fiyatın üzerinde çalışanlar da patronlarından tıpkı oranda artırım istiyorlar. Yüzde 50 olmuyorsa yüzde 25 oluyor.
Bütün fiyat sistemini üste yanlışsız değiştiriyoruz taban fiyatla. Minimum fiyatın başka fiyatları düzenleyici tesiri var. Temmuz’da bunu değerlendireceğiz. Şu anda sayı vermeyi düşünmüyorum. Sayın Cumhurbaşkanımızın bu hususları bir seçim vaadi haline getirmediğini biliyoruz. Taban fiyat yılda 1 defa düzenliyor. Fakat enflasyondan dolayı 6 ayda bir düzenledik. 8 bin 500 liranın gerçek tesirini Temmuz’da kıymetlendirmek gerektiğini düşünüyorum.
“7 BİN 500 TL ÜZERİNDE MAAŞ ALAN EMEKLİLERE REFAH HİSSESİ VERİLECEK”
Sayın Cumhurbaşkanımız bir konuşmasında bahsetti. Emeklilerle ilgili çalışmaları benden istedi. 6 ayda bir çalışanlarımızın, bilhassa kamu çalışanları, emekliler de onların içinde, maaşlarıyla ilgili düzenleme yapıyoruz.
Temmuz’da hepsini kapsayan oranları düzenleme yapacağız. Aşağıdakileri üste, üsttekileri biraz daha üste taşıyacağız. Temmuz’da yasal olarak yapıyoruz. Refah hissesini bu sefer farklılaştırarak 7 bin 500 liranın üzerinde olanların da maaşlarını farklılaştıracak formda düzenliyoruz. Yaklaşık 7 bin 500 lira alanların sayısı 9 milyon. Toplamda 15 milyon emeklimiz var. 7 bin 500 TL üzerinden maaş alan emeklilere refah hissesi verilecek.
Rahmetli Ecevit’in söylediği bir konu vardı: Taban fiyatın vergi dışı bırakılması. Birinci toplu mukaveleyi uyguladı lakin, parti programına aldığı minimum fiyatın vergi dışı uygulamasını gerçekleştiremedi. Onu uygulama fırsatını sayın Cumhurbaşkanımızın kararlılığı ile yaptık. Merhum Ecevit’in yapamadığını yaptık. Minimum fiyattan vergi almak toplumsal devlette olmaz.
“KAMUDA TOPLU KONTRATLARIN ÖZEL DALA DE TESİRİ VAR”
Şu anda kamuda 700 bini aşkın çalışanlarla ilgili toplu mukavelemiz devam ediyor. Bir oransal artış yapacağız. Taban fiyatla olan personellerin 12 bin yahut 12 bin 500’e çekilmesi. Onların talep ettiği bir sayı var onların üzerinde. Toplu mukaveleleri Kamu Patron Sendikaları yapıyor. Ben orada devletin temsilcisiyim. Bugün yahut yarın bir ortaya gelecekler. Biz en son kararı sendikalarımızla oturup çıkartacağız. Kamuda çalışanlarımızın alacağı fiyat düzeyleri olağanüstü kıymetli. Kamu kesimi işçileri özel bölüme de öncülük ediyorlar.
“AKADEMİSYEN MAAŞLARINA DÜZENLEME YAPILACAK”
Şu anda uzman hekimin maaşı 58 bin lira. Kamuda çalışan hekimlere, sıhhat çalışanlarla ilgili düzenlemeler yapıldı. Bilhassa taban fiyatı üste çektiğiniz vakit, ‘iki katıydı bir katı oldu’ denebilir. Ancak kesinlikle şunu söylemem lazım; akademik işçinin maaşları yine düzenlenmesi gerekir. Bunda hiç tereddüt yok. Bunu düzenleyeceğiz. Akademik hayata başka çalışma yaptık. Detaylı olarak çalıştık. Ben akademisyenim, bu bahiste değerli hassasiyetimin olduğunu iddia edersiniz. Akademik hayatla ilgili kapsamlı düzenlemeyi Temmuz’da yapacağımız çalışma var. Ben üniversiteyi değerli görüyorum.
“STAJ MAĞDURLARI DİYE BİR KAVRAM YANLIŞSIZ DEĞİL”
“Staj mağdurları diye bir kavram yanlışsız değil. Sıhhat sigortası kamunun verdiği bir şey. Kamu staj yapana ‘orada başına bir şey gelebilir, onun için ben sigorta ediyorum’. Bu bir eğitim süreci, hasebiyle orada mağduriyet kelam konusu değil. Toplumsal güvenlik sistemine kaydolmayı iş akdiyle gerçekleşen bir olayla başlatıyoruz.”
“TÜİK AVRUPA STANDARTLARINDA ÇALIŞAN BİR KURUM”
Ben TÜİK’in memleketler arası standartlara uygun bir kurum olduğunu düşünüyorum. TÜİK yıllardır Türkiye’nin her tarafından birebir kentin içinde farklı segmentlerden bilgiler alarak sayıları açıklıyor. Kira ortalamalarını alarak binlerce şeyi kategorize ederek yapıyor. Ben TÜİK’in Avrupa standartlarında çalışan bir kurum olduğunu düşünüyorum.
“İŞ VAKTİNİN YİNE DÜZENLENMESİ LAZIM”
Geçtiğimiz sene bir kuruluşun düzenlediği toplantıda dedim ki, ‘Endüstri çağı başladığı vakit çalışma müddetleri 10 saatin üzerindeydi. 1 Mayıs’ın birinci aksiyonları 10 saati indirmek için gerçekleştirilmiş. Sonra 8 saat. 8 saat çalışan personel 1900’lerin başında ne kadar eser üretiyordu? Birebir iş kolunda bugün bir emekçi muhtemelen 4 saatte yahut 2 saatte üretir. Teknolojinin üretim sürecini ağır biçimde kullanılır hale geldiğinde çalışma müddetlerinin 8 saat olarak devam etmesi anlaşılabilir şey değildir diye konuşma yaptım. Sonraki gün birçok gazete Çalışma Bakanı mesaileri indirecek diye manşet attı. Çağımızda fiziki üretkenlik teknolojiyle fevkalâde artmıştır. Münasebetiyle çalışma müddetlerinin kısaltılması gerektiği devirden geçiyoruz. Türkiye’nin çalışma hayatını yine düzenlerken iş vaktini da tekrar düzenlemesi lazım.”
