Geçen hafta yatırımcıların odağında merkez bankaları yetkililerinin kelamla yönlendirmeleri, ağır makroekonomik takvim ve ABD’de devam eden borç limiti krizi bulunurken, alınan karışık sinyallerle global piyasalarda taraf arayışı devam etti.
Hafta boyunca ABD’nin borç limiti krizine ait gelişmeler takip edilirken, dün ABD Temsilciler Meclisi Lideri Kevin McCarthy tarafından görevlendirilen borç limiti müzakerecilerinin, Beyaz Saray yetkilileriyle başladığı görüşmelerden ayrılması borç limiti müzakerelerini yine açmaza soktu.
Cumhuriyetçi temsilci Garret Graves, Beyaz Saray yetkililerinin “tamamen mantıksız” olduğunu öne sürerek müzakerelerin verimli olmadığı gerekçesiyle durakladığını söyledi.
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, borç limitine ait şimdiki bilgileri paylaşmak gayesiyle McCarthy’ye gönderdiği mektupta, borç limitinin 1 Haziran’a kadar artırılmaması yahut askıya alınmaması halinde ülkenin nakit meşakkati çekebileceği ihtarında bulunmuştu.
Borç limiti ya da borç tavanı, “ABD hükümetinin borçlarını ödemek için ödünç alabileceği para ölçüsünün üst sınırı” manasına gelirken, dünyanın en borçlu ülkesi pozisyonunda bulunan ABD, temerrüde yol açabilecek 31,4 trilyon dolarlık borç limitine ulaşmış bulunuyor.
Öte yandan, dün açıklamalarda bulunana ABD Merkez Bankası (Fed) Lideri Jerome Powell, bankacılık bölümündeki gelişmelerin kredi şartlarının sıkılaşmasına katkıda bulunduğunu ve faiz oranlarının olağanda olması gerektiği kadar yükselmesinin kural olmayabileceğini söz etti.
Powell, mart başında bankacılık bölümündeki gerilim ortaya çıktığında bankalar için likidite araçlarını kullandıklarını anımsatarak, kelam konusu likiditenin fiyat istikrarını sağlamak için bankanın para siyaseti araçlarının kullanımını kısıtlamadan finansal sistemin istikrarını desteklediğini anlattı.
Geçen hafta, Fed yetkilileri de kelamla yönlendirmelerine devam ederken, New York Fed Lideri John Williams da enflasyonun kabul edilemez derecede yüksek olduğunu kaydetti. Chicago Fed Lideri Austan Goolsbee ise haziran toplantısı için rastgele bir karar vermediğini belirterek, faiz indirimlerini tartışmak için çok erken olduğunu lisana getirdi.
Söz konusu gelişmelerin akabinde para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in gelecek ay siyaset faizini değiştirmeyeceğine yönelik beklentiler güçlü kalmaya devam ederken, bankanın haziranda 25 baz puan faiz artırabileceğine yönelik beklentiler yüzde 17,4 oldu.
ABD’de borç limiti krizinin aşılması halinde hükümetin nakit gereksinimini karşılamak için tahvil satışlarını artıracağı öngörüsü, tahvil piyasalarında satış baskısını artırırken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi haftayı yaklaşık 21 baz puan artışla 3,6830’dan tamamladı.
Altının ons fiyatı, hafta içinde 1.952 dolarla son 1,5 ayın en düşük düzeyini test ederken, haftayı evvelki kapanışının yüzde 1,6 altında 1.978 dolardan kapattı.
Üst üste dört hafta düşüş eğiliminde hareket eden Brent petrolün varil fiyatı, bu haftayı yükselişe geçerek evvelki kapanışının yüzde 2,3 üzerinde 75,7 dolardan tamamladı.
ABD’de büyüme bilgilerine odaklanıldı
ABD’de hisse piyasaları, ağır bilgi gündemi ve Fed üyelerinin kelamla yönlendirmelerinin olduğu haftada olumlu bir seyir izlerken, gelecek hafta ülkede açıklanacak büyüme dataları ve FOMC toplantı tutanakları yatırımcıların odağına yerleşti.
Analistler, ABD’de devam eden borç limiti krizine ait gelişmelerin yatırımcılarının odağında kalmaya devam edeceğini belirterek, ekonomik aktiviteye ait sinyallerin aranacağı makroekonomik dataların de Fed’in gelecek periyoda ait beklentilerin şekillenmesinde kıymetli rol oynayacağını lisana getirdi.
Öte yandan dün CNN’de yer alan bir haberde ABD Hazine Bakanı Janet Yellen’ın bankaların üst yöneticilerine (CEO) daha fazla banka birleşmesinin gerekli olabileceğini söylediği bildirildi.
Ayrıca, ABD ve Tayvan, ticaret teşebbüslerinin gümrük ile hudut prosedürleri, düzenleyici uygulamalar ve küçük işletmeleri kapsayan birinci evresi üzerinde mutabakata vardı.
ABD’de hafta içinde açıklanan makroekonomik datalar karışık sinyaller vermeyi sürdürdü. ülkede perakende satışlar, nisanda aylık bazda yüzde 0,4 yükselişle piyasa beklentilerinin altında kalırken, tıpkı devirde sanayi üretimi aylık yüzde 0,5 ve konut başlangıçları yüzde 2,2 artarak iddiaları aştı.
Söz konusu gelişmelerle geçen hafta New York borsasında S&P 500 yüzde 1,65, Dow Jones endeksi yüzde 0,38 ve Nasdaq endeksi yüzde 3,04 yükseldi.
22 Mayıs ile başlayan haftanın data takviminde, salı günü imalat dalı, hizmet, bileşik PMI ve yeni konut satışları, çarşamba günü FOMC toplantı tutanakları, perşembe günü 1. çeyrek büyüme, cuma günü de şahsî tüketim harcamaları, dış ticaret istikrarı, güçlü mal siparişleri ve Michigan Tüketici İtimat Endeksi dataları takip edilecek.
Avrupa’da gözler PMI datalarına çevrildi
Avrupa borsalarında, bölgede enflasyonun açıklandığı haftada olumlu bir seyir izlenirken, gelecek hafta bölge genelinde açıklanacak öncü PMI ve İngiltere’de enflasyon dataları yatırımcıların odağına yerleşti.
Analistler, İngiltere’de TÜFE’nin nisanda aylık yüzde 0,8 ve yıllık yüzde 8,3 artış göstermesinin beklendiğini bildirdi.
Geçen hafta açıklanan datalara nazaran, Euro Bölgesi’nde Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), yüzde 7 artarak beklentiler doğrultusunda gerçekleşti.
Avrupa Merkez Bankası (ECB) üyeleri “şahin” yönlendirmelerine devam ederken, ECB üyesi Robert Holzmann, faiz oranlarının yüzde 4’ü aşması gerektiğini tabir etti. Para piyasalarındaki fiyatlamalarda da ECB’nin gelecek periyot en az 50 baz puan daha faiz artırmasına kesin gözüyle bakılıyor.
Öte yandan, geçen hafta açıklanan datalara nazaran, Avro Bölgesi’nde sanayi üretimi martta aylık yüzde 4,1 azalışla beklentilerin altında kalırken, Bölge iktisadı öncü datalara nazaran 1. çeyrekte yüzde 1,3 büyüdü.
Avro Bölgesi martta 25,6 milyar avro dış ticaret fazlası verirken, bölgede mayıs için ZEW Ekonomik İtimat Endeksi eksi 9,4 ile öngörülerin altında kaldı.
Almanya’da da yatırımcı itimadı, enflasyon ve para siyasetine yönelik belirsizliklerin akabinde resesyona yönelik telaşların artmasıyla mayısta eksi 10,7 ile beklentilerin altında gerçekleşti. Ülkede dün açıklanan datalara nazaran, Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) nisanda aylık yüzde 0,3 ve yıllık yüzde 4,1 artışla iddiaları aştı.
Öte yandan, hafta içinde 1,0760 ile son 1,5 ayın en düşük düzeyini test eden avro/dolar paritesi, haftayı evvelki kapanışının yüzde 0,4 altında 1,0810 düzeyinden tamamladı.
Söz konusu gelişmelerle geçen hafta Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 1,04 ve İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 0,63 artarken, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yatay seyirle evvelki kapanışının çabucak üzerinde haftayı tamamladı. Almanya’da DAX endeksi de 16.331,94 puanı test ederek rekorunu tazelerken, haftayı da yüzde 2,3 artışla 16.275,38 puandan tamamlayarak en güçlü haftalık kapanışını gerçekleştirdi.
Gelecek hafta pazartesi günü Euro Bölgesi’nde Tüketici İnanç Endeksi, salı günü bölge genelinde öncü imalat dalı, hizmet ve bileşik PMI ve Avro Bölgesi’nde cari süreçler istikrarı, çarşamba günü İngiltere’de enflasyon, perşembe günü Almanya’da birinci çeyrek büyüme ve cuma günü İngiltere’de perakende satış bilgileri takip edilecek.
Çin’in faiz kararı yatırımcıların odağında
Asya borsalarında geçen hafta Hong Kong hariç müspet bir seyir öne çıkarken, Japon iktisadının birinci çeyrekte beklentilerden güçlü büyümesi hisse piyasalarında risk iştahını destekledi. Gelecek hafta ise Çin Merkez Bankası’nın (PBoC) açıklayacağı faiz kararı yatırımcıların odağına yerleşti.
Analistler, PBoC’nin ekonomiyi desteklemek için faiz oranlarını düşürebileceği istikametindeki piyasa beklentilerinin günden güne güçlendiğini anımsatarak, para piyasalarında bankanın en düşük kredi faiz oranın da değişikliğe gitmeyeceğinin fiyatlandığını kaydetti.
Öte yandan, geçen hafta açıklanan datalara nazaran, Japon iktisadı, yılın birinci çeyreğinde yüzde 1,6 büyürken, sanayi üretimi de martta aylık yüzde 1,1 artarak beklentileri aştı.
Ülkede, çekirdek enflasyon yıllık bazda yüzde 3,4 artarak Japonya Merkez Bankası’nın (BoJ) gayelerinin üzerinde gerçekleşirken, ihracat yüzde 2,6 artışla, ithalat ise yüzde 2,3 azalışla kestirimlerin altında kaldı.
Çin’de ekonomik aktiviteye yönelik telaşlar devam ederken, ülkede açıklanan bilgilere nazaran, sanayi üretimi nisanda yıllık yüzde 5,6 ve perakende satışlar yüzde 18,4 artsa da öngörüleri karşılayamadı.
Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,34 ve Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,62 artarken, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,90 kıymet kaybetti.
Japonya’da Nikkei 225 endeksi de 30.924,57 puanı test ederek rekorunu tazelerken, haftayı da yüzde 4,83 artışla 30.808,35 puandan tamamlayarak en güçlü haftalık kapanışını gerçekleştirdi. 22 Mayıs ile başlayan haftanın data takviminde, pazartesi Çin’de faiz kararı, salı Japonya’da imalat dalı ve hizmet PMI, cuma Japonya’da Tokyo TÜFE bilgileri takip edilecek.
Yurt içinde gözler TCMB faiz kararına çevrildi
Yurt içinde geçen hafta BIST 100 endeksi, yüzde 6,13 bedel kaybıyla 4.501,73 puandan kapanırken, gelecek hafta için gözler Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) siyaset faizi kararına çevrildi.
Geçen hafta Borsa İstanbul, şimdi halka arza hazır olmayan lakin ilerleyen periyotta halka arz yapmak isteyen şirketlerin finansman gereksiniminin karşılanması için “Girişim Sermayesi Pazarı” oluşturdu.
Sermaye Piyasası Heyeti (SPK) da, Sasa Polyester Sanayi AŞ ve Çemtaş Çelik Makina Sanayi ve Ticaret AŞ’nin bedelsiz sermaye artırımını onayladı.
Geçen hafta yurt içinde açıklanan TCMB Piyasa İştirakçileri Anketi’ne nazaran, yıl sonu TÜFE’deki artış beklentisi yüzde 37,17 olurken, TCMB Finansal İstikrar Raporu’nda da, bankacılık bölümünün etkin kalitesi göstergelerinin güzelleşmeye devam ettiği bildirildi.
Dolar/TL, haftayı bir evvelki haftalık kapanışın yüzde 1,2 üzerinde 19,8123’ten tamamladı.
Analistler, BIST 100 endeksinde teknik açıdan 4.400 ve 4.300 düzeylerinin dayanak, 4.700 ve 4.800 puanın ise direnç olarak öne çıkabileceğini söyledi.
Gelecek hafta yurt içinde pazartesi günü Yurt Dışı ÜFE, Ziraî Girdi Fiyat Endeksi ve Tüketici İtimat Endeksi, salı günü Finansal Hizmetler İtimat Endeksi, çarşamba günü kapasite kullanım oranı, perşembe günü TCMB faiz kararı ve cuma günü de turizm istatistikleri bilgileri takip edilecek.
Öte yandan, AA Finans’ın anketine katılan ekonomistler, TCMB’nin gelecek haftaki toplantısında siyaset faizini sabit bırakmasını bekliyor.
