Küresel hisse piyasaları, ABD iktisadına ait belirsizliklerin devam etmesine rağmen, ağırlaşan bilanço periyodunda şirketlerin piyasa beklentilerinin üzerinde kar açıklamasıyla haftayı karışık seyirle kapatırken, gelecek hafta açıklanacak ABD Merkez Bankası’nın (Fed) para siyaseti kararları ve Fed Lideri Jerome Powell’ın kelamla yönlendirmeleri yatırımcıların odağına yerleşti.
Analistler, bankanın para siyaseti adımlarının yanı sıra Fed Lideri Jerome Powell’ın açıklamalarının da epey değerli olduğunu kaydederek, gelecek periyot para siyasetine yönelik ipuçlarının piyasaların tarafı üzerinde tesirli olacağını söyledi.
Geçen hafta açıklanan makroekonomik datalar, ABD iktisadına ait belirsizliklerin sürmesine neden olurken, ülke iktisadı, bu yılın birinci çeyreğinde yüzde 1,1 ile beklenenden daha yavaş büyürken, çekirdek şahsî tüketim harcamaları fiyat endeksi martta yıllık yüzde 4,6 artışla beklentileri aştı.
ABD’de yeni konut satışları, martta aylık bazda yüzde 9,6 artışla 683 bine yükselerek varsayımları aştı. Ülkede Conference Board Tüketici İtimat Endeksi, nisanda aylık bazda 2,7 puan azalışla 101,3’e düşerek 9 ayın en düşük düzeyini kaydetti. Michigan Üniversitesi tarafından ölçülen tüketici inanç endeksi ise beklentiler paralelinde nisanda 1,5 puan artışla 63,5’e yükseldi.
Ayrıca geçen hafta ABD Temsilciler Meclisi, ülkede 31,4 trilyon dolarlık borç limitinin artırılması ve kamu harcamalarında kesintiler yapılmasını öngören Cumhuriyetçilerin sunduğu yasa tasarısını onayladı.
Analistler, ülkede ekonomik aktivitenin güç kaybetmesine rağmen enflasyon riskinin canlı kaldığını belirterek, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) enflasyonla gayret kapsamında atacağı adımların resesyon riskini artırabileceğine dikkati çekti.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in gelecek hafta yüzde 84 ihtimalle 25 baz puan faiz artıracağının öngörüldüğünü aktaran analistler, bankanın haziranda ise siyaset faizini sabit bırakacağının varsayım edildiğini söyledi.
Söz konusu gelişmelerle, tahvil piyasalarında alış yüklü bir seyir izlenirken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi, geçen haftayı yaklaşık 15 baz puan düşüşle yüzde 3,42’den tamamladı.
Dolar endeksi, haftayı evvelki kapanışının yüzde 0,1 altında 101,7’den kapattı.
Emtia fiyatları karışık bir seyir izlerken, Brent petrolün varil fiyatı geçen hafta 77,3 dolar ile son bir ayın en düşük düzeyini test etmesinin akabinde haftalık bazda 1,6 düşüşle 80,2 dolardan kapandı. Altının ons fiyatı ise haftalık yüzde 0,3 paha yararıyla 1.989,4 dolara çıktı.
NEW YORK BORSASI
ABD’de hisse piyasaları geçen hafta bilhassa teknoloji şirketlerinin karlılıklarının beklentileri aşmasıyla müspet bir seyir izlerken, Fed’in çarşamba günkü kararları ve Powell’ın toplantı sonrası yapacağı açıklamalar dünya genelinde yatırımcıların odağına yerleşti.
Hafta içinde, 2023’ün birinci çeyrek finansal sonuçlarını açıklayan e-ticaret devi Amazon’un satışları, bu yılın birinci çeyreğinde 2022’nin birebir devrine kıyasla yüzde 9 arttı. Amazon’un net karı da birinci çeyrekte 3,2 milyar dolar oldu. Şirket, geçen yılın birebir periyodunda 3,8 milyar dolarlık ziyan açıklamıştı.
Yoğunlaşan bilanço periyodunda değerli şirketlerin karlılıkları beklentileri karşılamaya devam ederken, Facebook, Instagram ve WhatsApp’ın sahibi Meta, bu yılın birinci çeyreğinde elde ettiği 28,7 milyar dolarlık gelirle piyasa beklentilerini geride bıraktı.
Öte yandan, Microsoft’un gelirleri yüzde 7 artışla 52,9 milyar dolar, net karı da yüzde 9 yükselişle 18,3 milyar dolar oldu. Google’ın ana kuruluşu Alphabet’in de tıpkı periyotta geliri yüzde 3 artışla 69,8 milyar dolara çıkarken, net karı 15,1 milyar dolara düştü.
Mastercard’ın gelirleri ocak-mart devrinde yüzde 11 artışla 5,7 milyar dolar, net karı ise yüzde 10 azalışla 2,4 milyar dolara olurken, dünyanın en büyük mikroçip üreticilerinden Intel de birebir devrinde 2,8 milyar dolarla tarihindeki en yüksek çeyreklik ziyanını bildirdi.
Ocak-mart devrine ait bilançosunu açıklayan güç devi Exxon Mobil’in karı, yapısal yarar iyileştirmeleri ile maliyet ve uygulama verimliliklerinin tesiriyle birinci çeyrekte yıllık bazda yüzde 108,6 artışla 11,4 milyar dolar oldu. Şirket, bu fiyatla tarihindeki en yüksek birinci çeyrek karını duyurmuş oldu.
Öte yandan, ABD’de bankacılık krizinde ismi geçen bankalardan biri olan First Republic Bank’ın geçen hafta başında yayınladığı yılın birinci çeyreğine ait bilançosu, bankanın mevduatlarının, ABD’li büyük bankalardan gelen 30 milyar dolarlık dayanağa karşın, geçen yıl sonuna kıyasla yüzde 40,8 azaldığını ortaya koydu.
Bilanço sonrası bankanın pay fiyatlarında artan çok oynaklık sebebiyle New York borsası bir müddetliğine bankanın pay süreçlerini durdursa da bankanın pay fiyatındaki bedel kayıpları haftalık bazda yüzde 75’i aştı.
Söz konusu gelişmelerle geçen hafta New York borsasında S&P 500 yüzde 0,9, Nasdaq endeksi yüzde 1,3 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,8 yükseldi.
1 Mayıs ile başlayan haftanın bilgi takviminde, pazartesi günü ISM İmalat Sanayi Satınalma Yöneticileri (PMI) ve imalat sanayi PMI, salı günü fabrika siparişleri ve JOLTS açık iş sayısı, çarşamba günü ADP tarım dışı istihdam, hizmet ve bileşik PMI, Fed para siyaseti kararı ve Fed Lideri Powell’ın konuşması, perşembe günü dış ticaret istikrarı ve haftalık işsizlik müracaatları, cuma günü de tarım dışı istihdam ve işsizlik oranı dataları takip edilecek.
AVRUPA’DA GÖZLER ECB’YE ÇEVRİLDİ
Avrupa borsalarında geçen hafta Almanya hariç satıcılı bir seyir izlenirken, bölgede açıklanan enflasyon bilgileri karışık sinyaller verdi. Gelecek hafta Fed’in faiz kararının yanı sıra perşembe günü de Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) para siyaseti kararları ve ECB Lideri Christine Lagarde’ın kelamla yönlendirmeleri yatırımcıların odağına yerleşti.
ECB’nin eylüle kadar toplamda 75 baz puan daha faiz artırması ve faiz artırım döngüsünü sonlandırması istikametindeki öngörüler güçlenirken, adımların hangi büyüklükte atılacağına yönelik belirsizliklerin bir müddet devam edebileceği iddia ediliyor.
Geçen hafta açıklanan bilgilere nazaran, Almanya iktisadı birinci çeyrekte yüzde 0,1 küçülürken, Avro Bölgesi de tıpkı periyotta yüzde 0,1 büyümesine karşın beklentilerin altında kaldı.
Analistler, Avrupa’da açıklanan büyüme bilgilerinin beklentileri karşılayamadığını vurgulayarak, ekonomik aktiviteye ait kaygıların devam ettiğini söyledi.
Almanya’da yıllık enflasyon nisanda yüzde 7,2 artışla beklentilerin altında kalırken, ülkede GfK Tüketici İtimat Endeksi eksi 25,7 ile öngörülerin üzerinde geldi. İşsizlik oranı ise yüzde 5,6 ile beklentileri karşıladı.
Öte yandan, hafta içinde ECB’den yapılan açıklamada, ABD doları fonlamasındaki güzelleşmeler ve ABD doları likidite sağlama operasyonlarındaki düşük talebe bağlı olarak, Avrupa, İngiltere, Japonya ve İsviçre merkez bankalarının Fed ile müşavere halinde swap sınırı operasyonlarının sıklığını günlükten haftalığa değiştirme konusunda ortak karar aldığı bildirildi.
Hafta içinde, Memleketler arası Para Fonu (IMF) da Avrupa’nın bu yıl için ekonomik büyüme varsayımının 0,2 puan artırılarak yüzde 0,8’e yükseltildiği, 2024 içinse 0,3 puan azaltılarak 1,7’e düşürüldüğünü duyurdu.
IMF, “Avrupa Bölgesel Ekonomik Görünüm” raporunda Avrupa’nın eş vakitli olarak enflasyonu düşürürken ekonomik büyümesini de sürdürebilmek üzere sıkıntı bir misyonla karşı karşıya olduğu belirtilirken, bölgede enflasyonun son periyottaki düşüşe karşın hala çok yüksek düzeyde olduğu kaydedildi.
Öte yandan, hafta içinde 1,1095 ile Mart 2022’den bu yana en yüksek düzeyini test eden avro/dolar paritesi, haftayı evvelki kapanışının yüzde 0,3 üzerinde 1,1020 düzeyinden tamamladı.
Söz konusu gelişmelerle geçen hafta Almanya’da DAX endeksi de evvelki kapanışına nazaran yüzde 0,26 artışla 3 Ocak’tan bu yana en yüksek kapanışını gerçekleştirirken, Fransa’da CAC 40 endeksi haftalık yüzde 1,13, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,55 ve İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 2,41 bedel kaybetti.
Gelecek hafta salı günü Bölge genelinde imalat sanayi PMI, Almanya’da perakende satışlar ve Avro Bölgesi enflasyon, çarşamba günü Avro Bölgesi’nde işsizlik oranı, perşembe günü ECB para siyaseti kararı, ECB Lideri Lagarde’ın konuşması, bölge genelinde hizmet bölümü ve bileşik PMI, cuma günü de Almanya’da fabrika siparişleri, Avro Bölge’sinde perakende satış dataları takip edilecek.
Avrupa hisse piyasaları, tatil nedeniyle pazartesi günü kapalı olacak.
BoJ PARA SİYASETİNİ GÖZDEN GEÇİRECEK
Asya hisse piyasalarında geçen hafta karışık bir seyir izlenirken, Japonya Merkez Bankası (BoJ), dünkü toplantıda para siyasetini gözden geçireceğini duyurdu.
Banka, siyaset faizini değiştirmeyerek yüzde eksi 0,1’de, getiri eğrisi maksat aralığını da artı/eksi yüzde 0,5 seviyesinde korurken, yayınlanan siyaset metninde, “Banka 1-1,5 yıllık bir devirde uygulanmak üzere para siyasetinde ‘geniş perspektifli’ bir gözden geçirme kararı aldı.” denildi.
Söz konusu kararı oy birliğiyle alan BoJ, sınırsız ölçüde devlet tahvili ve yıllık 12 trilyon yen borsa yatırım fonları (ETF) ile yıllık 180 milyar yen Japon gayrimenkul yatırım fonları (J-REIT) alımına devam edeceğini bildirdi.
BoJ, 2023 büyüme beklentisini yüzde 1,7’den yüzde 1,4’e indirirken, 2024’e ait büyüme iddiasını yüzde 1,1’den yüzde 1,2’ye yükseltti. Banka, çekirdek enflasyon beklentisini 2023 için yüzde 1,6’dan yüzde 1,8’e, 2024 için de yüzde 1,8’den yüzde 2’ye çıkardı.
Karar sonrası açıklamalarda bulunan BoJ’un Yeni Lideri Ueda Kazuo, gerektiği takdirde daha fazla mali gevşemeden çekinmeyeceklerini belirterek, “Gözden geçirme sırasında para siyasetinin normalleştirilme bahtı var.” tabirlerini kullandı.
Bölgede açıklanan makroekonomik datalara nazaran, Japonya’da sanayi üretimi yüzde 0,8 ve perakende satışlar yüzde 7,2 artışla beklentileri geride bıraktı. Ülkede işsizlik oranı yüzde 2,8 ve Tokyo Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) nisanda yıllık yüzde 3,5 artışla beklentileri aştı.
Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,02 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,67 artarken, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,90 ve Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,68 paha kaybetti.
1 Mayıs ile başlayan haftanın data takviminde salı Çin’de imalat sanayi ve bileşik PMI, cuma günü de Çin’de hizmet PMI bilgileri takip edilecek.
Asya’da hisse piyasalarında, Çin’de haftanın birinci 3 günü ve Japonya’da ise haftanın son 3 günü tatil nedeniyle piyasalar kapalı olacak.
Yurt içinde dikkatler enflasyon bilgilerine çevrildi
Yurt içinde ise geçen hafta BIST 100 endeksi yüzde 7,87 düşüşle 4.617,93 puandan kapanırken, gelecek hafta için gözler enflasyon datalarına çevrildi.
Hafta içinde, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), siyaset faizini beklentiler doğrultusunda yüzde 8,50’de sabit bıraktı.
Sermaye Piyasası Konseyi (SPK), bu hafta, Büyük Şefler Besin Turizm Dokumacılık Danışmanlık Tertip Eğitim Sanayi ve Ticaret AŞ’nin hisse başına 22,50 liradan birinci halka arzını onayladı.
Geçen hafta yurt içinde açıklanan bilgilere nazaran, kapasite kullanma oranı yüzde 75,4 ve Gerçek Kesim İtimat Endeksi 108 ile beklentileri aşarken, ekonomik itimat endeksi nisanda aylık bazda yüzde 3,5 artışla 102,2’ye çıktı. Dış ticaret açığı da 8,3 milyar dolar oldu.
Dolar/TL, haftayı bir evvelki haftalık kapanışın yüzde 0,2 üzerinde 19,4487’den tamamladı.
Analistler, BIST 100 endeksinde teknik açıdan 4.600 ve 4.500 düzeylerinin dayanak, 4.700 ve 4.800 puanın ise direnç olarak öne çıkabileceğini söyledi.
Gelecek hafta yurt içinde salı günü imalat sanayi PMI, çarşamba günü TÜFE ve Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ve perşembe günü haftalık para ve banka istatistikleri takip edilecek.
AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi’ne katılan ekonomistler, nisan ayında TÜFE’nin yüzde 2,65 artmasını bekliyor.
Öte yandan, yurt içinde piyasalar, pazartesi günü tatil nedeniyle kapalı olacak.
