İlk çeşidi 14 Mayıs’ta yapılan cumhurbaşkanlığı seçiminde ikinci cins 28 Mayıs’ta gerçekleştirilecek.
Bu süreçte Cumhur İttifakı’nın adayı Recep Tayyip Erdoğan’ın yaptığı mitinglerdeki konuşmalar epeyce tartışma konusu oldu.
Erdoğan’ın seçim periyodundaki konuşmaları ve açıklamaları tartışılmaya devam ediyor. Doğrulama platformu teyit.org da seçim periyoduna ait Erdoğan’ın konuşmalarını inceledi.
İŞTE İNCELEMELER SONUCUNDA ORTAYA ÇIKAN GERÇEKLER
‘MARMARA SARSINTISINDA İDAREDE CHP VARDI’ İDDİASI
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “1999 Marmara sarsıntısında idarede ‘şu andaki CHP’ olduğunu” argüman etti.
Bulgular
1999 Marmara Depremi’nin yaşandığı tarihte CHP idarede değildi. DSP, MHP ve ANAP’ın oluşturduğu koalisyon iktidardaydı.
Bugün AKP ile tıpkı ittifakta yer alan MHP’nin başkanı Devlet Bahçeli, sarsıntının yaşandığı tarihte başbakan yardımcısıydı.
CHP 1979 yılından bu yana tek başına iktidara gelmedi.
Teyit’e konuşan siyaset bilimciler, 1999 periyodundaki DSP’si ile bugünkü CHP’yi benzetmenin yanlışlı olduğunu düşünüyor.
18 Nisan 1999 seçimlerindeki oy dağılımı şu formda:
DSP: Yüzde 22
MHP: Yüzde 17
FP: Yüzde 15
ANAP: Yüzde 13
DYP: Yüzde 12
CHP: Yüzde 8
‘TOKİ’Yİ KAPATACAKMIŞ”
Erdoğan yaptığı bir öteki konuşmada, “Bay Bay Kemal yeni bir şey daha söylemiş. TOKİ’yi kapatacakmış. Ya neyi kapatıyorsun? Bay Bay Kemal, TOKİ’yi sana bu millet yedirtmez” dedi.
Bulgular
Kılıçdaroğlu yakın vakitte yaptığı açıklamalarda TOKİ’yi kapatacağına ait rastgele bir beyanda bulunmamış, vazifeye gelirse TOKİ Başkanı’nı değiştirmeyi planladıklarını söylemiş.
Kılıçdaroğlu geçmişte “TOKİ’yi kapatacağız” diye bir açıklama yaptığına delil yok.
Millet İttifakı’nın Ortak Siyasetler Mutabakat Metni’nde TOKİ’nin şeffaf ve hesap verebilir bir yapıda olacağı söz ediliyor.
“HARRAN ÜNİVERSİTESİ’Nİ KİM YAPTI?”
Cumhurbaşkanı Erdoğan 16 Nisan 2023’te Şanlıurfa’da “Kardeşlerim, Harran Üniversitesi’ni kim yaptı?” diyerek, Harran Üniversitesi’nin kendisinin devrinde yapıldığını tez etti.
Bulgular
Harran Üniversitesi 1992 yılında kurulmuş. Üniversite kurulmadan evvel Şanlıurfa’da farklı üniversitelere ilişkin fakülteler bulunuyormuş.
AKP, bir siyasi parti olarak 2001 yılında kuruldu ve 2002 yılında iktidara geldi. Harran Üniversitesi’nin AKP iktidarı periyodunda kurulmuş olması mümkün değil.
Ancak üniversitenin çok sayıda fakültesi ve yüksekokulu, AKP’li yıllarda hayata geçirilmiş.
“HÜDA PAR KENDİ LOGOSUYLA SEÇİME GİRDİ”
Erdoğan, HÜDA PAR’ın seçime kendi logosuyla girdiğini argüman etti.
Bulgular
2023 seçimlerine HÜDA PAR, AKP’nin milletvekili listelerinden katıldı.
İstanbul, Gaziantep, Batman ve Mersin vilayetlerinden AKP listelerinden girecek dört HÜDA PAR milletvekili adayı bulunuyordu.
Seçimlerde kullanılacak milletvekili oy pusulalarında HÜDA PAR’ın logosu bulunmuyordu.
İSTANBUL MİTİNGİNE KATILAN SAYISI
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhur İttifakı’nın 7 Mayıs 2023 İstanbul mitingine bir milyon 700 bin yurttaşın katıldığını sav etti.
Bulgular
Bir metrekarede beş kişinin yan yana durduğu senaryoya nazaran alana sığabilecek en fazla insan sayısı 865 bin civarında.
Miting sırasında çekilen fotoğraflara nazaran hesaplama yaptığımızda alanda en az 520 bin kişinin olduğu söylenebilir.
ANTALYA HAVALİMANI
Erdoğan, Antalya Havalimanı’nın AKP devrinde yapıldığını tez etti.
Bulgular
Antalya Havalimanı, 1960 yılında hizmete açıldı.
AKP devrinde Antalya Havalimanı’na ikinci bir dış çizgiler terminali açılmış ve iç sınırlar terminalinin kapasitesi büyütülmüş.
ESENBOĞA HAVALİMANI
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ankara Esenboğa Havalimanı’nın AKP periyodunda yapıldığını argüman etti.
Bulgular
Ankara Esenboğa Havalimanı, 1955 yılında hizmete açıldı.
AKP hükümeti periyodunda, 2006 yılında Esenboğa Havalimanı’nın iç ve dış çizgiler terminalleri ve öteki üniteleri yenilenerek hizmete girmiş.
ADNAN MENDERES HAVALİMANI
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İzmir Adnan Menderes Havalimanı’nın AKP periyodunda hizmete açıldığını sav etti.
Bulgular
Adnan Menderes Havalimanı, 1987 yılında hizmete açıldı.
AKP periyodunda Adnan Menderes Havalimanı’nın dış çizgiler ve iç çizgiler terminalleri yenilenmiş.
‘İHA, SİHA, AKINCI’YI KALDIRACAKLAR’ İDDİASI
Cumhurbaşkanı Erdoğan muhalefeti kastederek “İHA’da, SİHA’da, Akıncı’da ‘Biz gelince bunları durduracağız’ dediler” savında bulundu.
Bulgular
Erdoğan’ın gündeme getirdiği tez daha evvel Babacan’ın Baykar firmasına ait yorumunun akabinde gündeme gelmişti. Fakat Babacan’ın kelamlarına bağlamından koparılmış.
Kılıçdaroğlu, Ağustos 2022’de Baykar’ın düzenlediği Teknofest’te savunma endüstrisinde yapılan yatırımlara takviye olunması gerektiğini, bu noktada parti ayrımı yapmanın yanlış olduğunu söz etmişti.
Kılıçdaroğlu, Ocak 2022’de ise Baykar için “Gelişmesini isterim, büyümesini isterim, düzgün yatırım yapmasını isterim. Bu mevzuda hiçbir tereddütüm yok” tabirlerini kullanmıştı.
İYİ Parti, Saadet Partisi, Demokrat Parti ve Gelecek Partisi’nin İHA ve SİHA’ların engelleneceğine yönelik vaatleri bulunmuyor.
TİP ve HDP ise SİHA’lar konusunda Millet İttifakı’ndan farklı bir perspektif benimsiyor. TİP Genel Lideri Erkan Baş, “Türkiye’nin İHA, SİHA satışına mani olmak lazım. Bu savaşı büyüten bir şey” demişti. HDP’den de vakit zaman SİHA’ların kullanımına yönelik tenkitler geliyor.
MONTAJLANAN ‘KARAYILAN’ VİDEOSU
Millet İttifakı kampanya sinemasında Murat Karayılan’ın yer aldığı iddiası
Bulgular
Görüntüler montajlanmış.
Millet İttifakı’nın 2023 Türkiye Genel Seçimleri için yayınladığı kampanya sinemasında Murat Karayılan yer almıyor.
Filme eklenen görüntü Murat Karayılan’ın eski tarihli bir imajı.