Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı, Uzm. Dr. Safiye Arık, diyabetin en sık görülen çeşitlerinin Tip1, Tip2 ve Gestasyonel (Gebelik Diyabeti) olduğunu vurguladı. Dördüncü çeşidinin öteki sebeplere bağlı (ilaç kullanımına, hormonal bozukluklara vb.) bağlı olarak görülebileceğini kaydetti.
Tip1 diyabette mutlak insülin eksikliği olduğunu ve her yaşta gelişebileceğini lakin çoklukla çocuklarda ve ergenlerde görüldüğünü belirten Arık, Tip1 Diyabette bedenin çok az insülin ürettiğini ya da hiç üretmediğini açıkladı. Hastalarda beta hücre yıkımı kelam konusu olduğunun da altını çizen Arık, şöyle konuştu:
“Beta-hücre rezervi yüzde 80-90 oranında azaldığı vakit klinik diyabet semptomları ortaya çıkar. Hiperglisemiye ait ağız kuruluğu, çok su içme, açlık hissi, çok idrar çıkma, kilo kaybı ve yorgunluk üzere semptom ve bulgular ansızın ortaya çıkar. Hastalar sıklıkla zayıf ya da olağan kilodadır. Çoklukla 30 yaşından evvel başlar. Kesinlikle kan şekeri seviyesini denetim altında tutmak için insülin enjeksiyonuna muhtaçlık duyulur” .
Uzm. Dr. Safiye Arık, “Diyabet, insülin eksikliği ya da insülin tesirindeki kusurlar nedeniyle organizmanın karbonhidrat, yağ ve proteinlerden gereğince yararlanamadığı, daima tıbbi bakım gerektiren, kronik, geniş spektrumlu bir metabolizma bozukluğudur. Tüm karbonhidratlı yiyecekler kandaki glikoza bölünür. İnsülin, glikozun hücrelere girmesine yardımcı olur. İnsülin üretememek yahut tesirli biçimde kullanmamak, kanda yükselmiş glikoz düzeylerine (hiperglisemi olarak bilinir) yol açar. Uzun vadede yüksek glikoz düzeyleri bedende hasara ve çeşitli organ ve dokularda yetersizliklere neden olur” diye uyardı.
EN ÇOK KİMLERDE GÖRÜLÜR
Yetişkinlerde daha yaygın olarak görülen Tip2 Diyabetin ise tüm diyabet olaylarının yaklaşık yüzde 90’ını oluşturduğunu belirten Arık, hususa ait şöyle konuştu:
“Toplumda daha sık görülen diyabet formu tip 2 diyabettir ve insülinin gereğince tesir gösterememesi (insülin direnci ve insülin sekresyonunda azalma) sonucu ortaya çıkar. Beden ürettiği insülini düzgün kullanamaz. Çoklukla insülin direnci tip 2 diyabetin öncesinden başlayarak uzun yıllar tabloya hakim olmakta, insülin sekresyonunda önemli azalma ise diyabetin ileri devirlerinde yahut ortaya giren hastalıklar sırasında ön plana geçmektedir. Çoğunlukla 30 yaş sonrası ortaya çıkar, lakin obezite artışının sonucu olarak bilhassa son 10-15 yılda çocukluk yahut adolesan çağlarında ortaya çıkan Tip2 Diyabet olayları artmaya başlamıştır.
Hastalık ekseriyetle sinsi başlangıçlıdır. Pek çok hastada başlangıçta hiçbir semptom yoktur. Birtakım hastalar ise bulanık görme, el ve ayaklarda uyuşma ve karıncalanma, ayak ağrıları, tekrarlayan mantar infeksiyonları yahut yara güzelleşmesinde gecikme nedeniyle başvurabilir. Tedavisindeki en değerli nokta ise sistemli beslenme ve spor yani sağlıklı hayattır. Birebir vakitte hastalarda kan şekeri düzeyini denetim altında tutmak için ilaç ve/veya insülin kullanması gerekebilir”
