Editör: Erkavim Yıldırım
Uzun yaşamanın sırrı her ne kadar genetik özelliklerimize de bağlı olsa da ömür şeklimiz ve alışkanlıklarımız da hayat müddetimizi ve ömür kalitemizi kıymetli ölçüde etkiliyor. İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Aslı Çurgunlu hayat üslubunda yapılacak kimi değişikliklerle 100 yaşına kadar sağlıklı ve keyifli bir yaşamanın ipuçlarını anlattı. İşte o ipuçları:
Aşılanın:
Hastalık olmadan önlemek hasta olduktan sonra tedavi etmekten daha kolay ve daha az maaliyetlidir. Her yaş kümesinde önerilen aşılar vardır. Kesinlikle doktorunuzun önereceği aşıları uygun vakitlerde yaptırın. Örneğin ileri yaşta grip enfeksiyonu, zatürre üzere hastalıklar ölümcül seyredebilir. Bu nedenle tabibin önereceği biçimde aşılanma çok kıymetlidir. Tertipli check-up yaptırın. Hastalıkları belirti vermeden saptamak ve gerekli tedbirleri almak için hekimin denetiminde nizamlı olarak check-up yaptırmak ömür müddetini ve hayat kalitesini arttırır.
Kazalardan korunun:
Kazalar maalesef mevt yahut fizikî hasarla sonuçlanabilir. Yaşanılan ortamdaki düşmeye neden olabilecek kaygan yer, kayan halılar, fazla eşyalı ortamlar düşme, çarpma riskini arttırır. Konutun ve etrafın kazaları önleyecek halde döşenmesi ve birtakım kolay tedbirlerle riski en aza indirmek gerekir. Yeniden trafik kazalarından korunmak için gerekli tüm tedbirler alınmalıdır.
Aile ve dostlarınızla olun:
Sevdiklerimizle olmak, acı, tatlı olayları birlikte paylaşmak, dayanışmak, keyifli ortamlar, buluşmalar yaratmak sıhhatle yaşanacak memnun hoş yıllar getirir.
Zihinsel aktivitede bulunun:
Özellikle demansa karşı korunmada zihni etkin halde tutmak, gazete, kitap okumak, günlük hayatın içinde olmak, internet kullanmak kıymetlidir.
Hareketli olun:
Her yaşa, her bireye nazaran spor yapmak mümkündür. Sabah kalkıldığında yapılan germe antrenmanları, yürüyüş, direnç idmanları, yüzme, yoga, dans hem bedeni ve kasları zinde fiyat, hem de keyif verip keyifli olmayı sağlar. Yaşı ilerlemiş birinin düşme ve yorulma endişesiyle hareketsiz bir hayat sürmesi son derece yanlıştır. Oluşabilecek kazalardan korunarak hareket edip antrenman yapmak yaşama sağlıklı yıllar katacaktır.
Dengeli beslenin:
Sağlıklı ömür için kişinin gereksinimlerine nazaran istikrarlı beslenmesi ve kilo denetimi her yaşta çok değerlidir. Bilhassa ileri yaşta karşılaşılabilen protein-enerji beslenme bozukluğu değerli bir sıhhat sorunu olabilir. Beslenme alışkanlığı büsbütün ferdi olmakla birlikte ömür mühletini uzattığı kanıtlanmış diyet Akdeniz tipi diyet olmalıdır.
Su için:
Su hayattır. Su içmek çok önemsenmeyen lakin sıhhat ve uzun ömür için en kolay sırlardan biridir. “Ben gereğince su içiyorum” diyen birine “Günde kaç bardak içiyorsun?” diye sorulduğuna genelde “2-3 bardak” yanıtını verir ki bu ölçü gayenin çok altındadır. Canlılığı arttırmak, cilt ve tüm öbür organları beslemek için günde en az 1.5 litre kabaca 8 bardak su içmek gerekir. Sıcak havalarda terle kayıp olacağından bu ölçü arttırılmalıdır.
Ruhen rahatlayın:
Hayat her vakit sıkıntılarla doludur. Bazen bunları çözmek imkansızdır. Bu nedenle çözülemeyecek sıkıntılarla kendimizi yıpratacağımıza onları kabullenmek ve onlarla birlikte yaşamayı öğrenmek huzur verir, anda kalmayı sağlar ve hayatı kolaylaştırır. Bu problemler çözülmese de kabullenme, hayatın düzgünü kötüsünü, memnunluğu mutsuzluğunu bir bütün olarak kabul etme ruhsal rahatlamayı sağlar ve sağlıklı uzun bir hayat vaat eder.
Sigarayı asla kullanmayın:
Sigarasız ömür hem içene hem de etrafındakilere solunabilir hoş bir hava alanı sağlar. Sigara kalp ve damar hastalıkları, akciğer hastalıkları ve kanser için kanıtlanmış en kıymetli risk faktörlerinden biridir ve ne memnun ki yok edilebilir bir risk faktör.